Ngày 22 tháng 11 năm 2025, thành phố Cảng Hải Phòng đã chứng kiến một sự kiện văn chương giàu ý nghĩa, vượt ra khỏi khuôn khổ một buổi ra mắt sách thông thường để trở thành Mùa gieo hạt tình bạn văn chương Hàn – Việt và ngày hội của tình hữu nghị, sự đồng điệu tâm hồn giữa hai dân tộc. Tại trụ sở Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật (VHNT) Thành phố Hải Phòng, một không gian văn hóa giàu truyền thống, buổi Giao lưu và Ra mắt tập thơ song ngữ Hàn – Việt đã diễn ra trang trọng, được tổ chức bởi Hội Liên hiệp VHNT Tp. Hải Phòng và Hội Nhà văn Hải Phòng.

Sự kiện quy tụ đông đảo các nhà thơ, dịch giả, nhà nghiên cứu văn học của cả hai quốc gia, đặc biệt là sự hiện diện của những tác giả có tác phẩm được tuyển chọn, cùng những người làm công tác văn hóa đã dày công vun đắp cho cây cầu văn chương này. Tất cả cùng tề tựu để gặp gỡ, trao đổi chuyên môn, và chia sẻ về hành trình sáng tạo đầy cảm xúc của mình. Đây là cơ hội tuyệt vời để công chúng yêu thơ Việt Nam được trực tiếp lắng nghe những chia sẻ sâu sắc từ các thi sĩ Hàn Quốc, đồng thời củng cố mối quan hệ hợp tác và hiểu biết lẫn nhau giữa hai nền văn học.

Từ tập thơ song ngữ độc đáo

Tâm điểm của sự kiện chiều hôm ấy chính là tập thơ “Tuyển tập thơ song ngữ Hàn – Việt” do Nhà xuất bản Hội Nhà văn ấn hành năm 2025. Đây là một công trình văn hóa dày công: “80 bài thơ của 40 tác giả Hàn Quốc”, một tập bao gồm những tác phẩm ưu tú của các nhà thơ đương đại thuộc Hiệp hội Nhà văn Hangeul Hàn Quốc. Sự hiện diện của tuyển tập này khẳng định một nỗ lực lớn của dịch giả Đặng Lam Giang trong việc chọn lọc và giới thiệu nền thi ca xứ sở kim chi đến với độc giả Việt Nam.

Tuyển tập thơ là một tấm gương đa diện phản chiếu tâm hồn và đời sống Hàn Quốc đương đại. Độc giả Việt Nam tìm thấy trong đó những vần thơ quen thuộc về tình yêu lãng mạn sâu sắc, về vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ nhưng cũng rất trữ tình của Hàn Quốc qua hình ảnh mùa xuân, mùa thu, gió, mưa, ánh sáng, vẻ đẹp đồng quê, cánh đồng, núi rừng. Đặc biệt, những hình ảnh hoa cỏ quen thuộc như hoa tầm xuân, tuyết liên hoa, hoa cỏ, bồ công anh, hoa bóng nước… được lồng ghép một cách tinh tế, gợi nỗi nhớ và triết lý sâu xa về thời gian và kiếp người.

Bên cạnh sự lãng mạn ấy, tuyển tập còn phản ánh một cách chân thực, đa chiều những vấn đề xã hội phức tạp, sự thay đổi chóng mặt của thời đại, và những suy tư sâu lắng về cuộc sống của người dân Hàn Quốc trong thế kỷ XXI. Sự giao thoa giữa truyền thống và hiện đại, giữa nỗi buồn và niềm hy vọng, đã tạo nên một bức tranh thi ca vừa quen thuộc vừa mới mẻ đối với độc giả Việt.

Tiếng nói của tình hữu nghị: từ thi sĩ xứ kim chi

Trong không khí trang trọng và xúc động, Nhà thơ – ký giả Jang Geon seob, đại diện cho đoàn nhà thơ Hàn Quốc, đã trình bày Diễn văn chúc mừng tại Lễ ra mắt Tập Thơ giao lưu Văn học Quốc tế Hàn Quốc – Việt Nam với niềm tự hào sâu sắc và lòng tri ân nồng hậu.

Mở đầu bài phát biểu, ông Jang Geon-seop bày tỏ vinh dự khi được tham dự sự kiện và giới thiệu đoàn đại biểu Hàn Quốc, bao gồm nữ ca sĩ soprano và thi hữu Jeong Jae-ryeong, cùng đại diện cho Hội Văn bút Hangeul – bà Jeong Myeong-suk, Tổng biên tập tạp chí Hangeul Munhak – ông Lee Won-woo, và 40 nhà thơ Hàn Quốc có tác phẩm trong tuyển tập. Ông chia sẻ hành trình của đoàn từ Hà Nội, nơi họ đã “đọc thơ, chia sẻ hành trình dịch thuật, và giao lưu bằng trái tim vượt lên trên mọi khác biệt ngôn ngữ,” trước khi đặt chân đến Hải Phòng vào chiều 21 tháng 11 với “niềm xúc động và biết ơn sâu sắc.”

Ông Jang Geon-seop gửi lời cảm ơn chân thành đến lãnh đạo Hội Liên hiệp VHNT và Hội Nhà văn Hải Phòng vì sự đón tiếp nồng hậu, và đặc biệt tri ân dịch giả Đặng Lam Giang. Ông nhấn mạnh công lao to lớn của cô:

“Tôi xin gửi lời tri ân sâu sắc đến dịch giả Đặng Lam Giang, người đã dành hơn mười tháng miệt mài làm việc để hoàn thành bản dịch và xuất bản tuyển tập này. Cô không chỉ dịch ngôn ngữ, mà còn tái sinh nhịp đập, cảm xúc và hơi thở của thơ ca Hàn Quốc bằng vẻ đẹp trong sáng của tiếng Việt. Nếu không có sự tận tâm của cô, buổi lễ hôm nay đã không thể diễn ra.”

Lời phát biểu chạm đến bản chất của sự kiện khi ông nhắc lại lời hứa được ký kết từ năm 2022 giữa Hội Văn bút Hangeul và các tổ chức văn học Hải Phòng: “Đừng để sự khác biệt ngôn ngữ trở thành bức tường, hãy để văn học đặt nhịp cầu trước.”

Ông Jang Geon-seop khẳng định: “Hôm nay, lời hứa ấy đã kết thành một tuyển tập thơ song ngữ tuyệt đẹp… là minh chứng cho trái tim văn học của hai dân tộc đang cùng hướng về nhau.”

Nhà thơ cũng đưa ra những nhận định sâu sắc về sức mạnh của văn học trong mối quan hệ quốc tế: “Văn học có thể chậm hơn ngoại giao, nhưng chạm vào nơi sâu nhất của con người. Quy mô có thể nhỏ hơn kinh tế, nhưng tạo dựng sự tin cậy lâu bền hơn.”

Ông kết luận, buổi lễ này chính là nơi “một câu thơ bước qua biên giới, một ngôn từ xa lạ hóa thành tình bạn, và văn học trở thành cây cầu nối hai tâm hồn,” và hứa sẽ tiếp tục vai trò của mình như một “nhà ngoại giao của thi ca” để vun đắp cho sự giao lưu văn học giữa hai nước ngày càng rộng mở, sâu sắc và ấm áp hơn.

Dấu ấn của đất cảng và hợp tác chiến lược

Sự kiện này tôn vinh thi ca Hàn Quốc và là dịp để khẳng định vị thế văn hóa của thành phố Cảng. Phát biểu tại buổi lễ, ông Lê Như Hải, Chủ tịch Hội Liên hiệp VHNT Hải Phòng, đã bày tỏ niềm tự hào sâu sắc về thành quả hợp tác văn hóa này.

Ông Lê Như Hải nhấn mạnh: “Khi Đặng Lam Giang nổi tiếng thì Hải Phòng nổi tiếng, Hải Phòng nổi tiếng thì Việt Nam nổi tiếng.” Lời phát biểu tuy ngắn gọn nhưng chứa đựng sự tin tưởng tuyệt đối vào sức mạnh của văn hóa và tài năng của những người con Đất Cảng. Nó khẳng định rằng, công trình chuyển ngữ mang tầm quốc tế của dịch giả trẻ Đặng Lam Giang vượt lên một thành tựu cá nhân để trở thành niềm vinh dự chung, giúp Hải Phòng mở ra một chân trời mới trong hợp tác và giao lưu văn hóa quốc tế.

Tiếp lời, bà Trần Thị Lưu Ly – Phó Chủ tịch Hội nhà văn Hải Phòng, đã đưa ra một nhận định tinh tế về bản chất của thi ca: “Thơ ca, khi giữ được hơi thở bản sắc, sẽ tự mở ra những gam sắc chung của tâm hồn nhân loại.” Bà khẳng định rằng sự đồng điệu trong thi ca là nền tảng vững chắc nhất cho mối quan hệ văn hóa song phương.

Đặc biệt, buổi lễ cũng mang dấu mốc đặc biệt khi Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Hải Phòng chính thức thông báo đã ký kết hợp tác và giao lưu với Hội Nhà văn Hangeul – Hàn Quốc. Sự kiện này mở thêm một cánh cửa rộng hơn cho hành trình kết nối văn chương, đặt sự thấu hiểu và lòng chân thành làm điểm tựa để những cuộc gặp gỡ và dự án hợp tác tiếp tục nở hoa trong tương lai.

Nhà biên kịch, đạo diễn Nguyễn Long Khánh – Chi hội trưởng Chi hội điện ảnh Việt Nam tại Hải Phòng trong phần tham luận của mình đã phân tích ý nghĩa quan trọng của sự kiện. Ông nhận định đây là “điểm nhấn chân trời mới giao lưu văn hóa của Hải Phòng,” mở ra cơ hội hợp tác và giao lưu văn hóa sâu rộng giữa hai nước. Ông đặc biệt đánh giá cao sự giàu cảm xúc, đậm chất tâm hồn của các tác phẩm, cho rằng chúng “rất gần gũi với người Việt Nam.”

Bên cạnh đó, ông Hoàng Xuân Khóa, quyền Chủ tịch Hội Kiều học Hải Phòng, Chủ tịch HĐQT trường PTTH Marie Curie, đã ca ngợi nữ dịch giả Đặng Lam Giang là một giảng viên, dịch giả đã mang tri thức, niềm vui và sự giao thoa văn hóa đến với mọi người. Ông nhấn mạnh công lao của cô trong việc “kết nối văn học Việt – Hàn”. Cô là người tiếp nối những dịch giả nổi tiếng và có nhiều công lao trong xây dựng cây cầu văn chương Việt Hàn trong nhiều thập niên qua là ông Ahn Kyong Hwan và ông Lê Đăng Hoan.

Một trong những chia sẻ cá nhân và xúc động nhất tại sự kiện đến từ Nhà thơ Nguyễn Đình Tâm, người đã có mối liên hệ sâu sắc với văn hóa Hàn Quốc và  từng có sách thơ được chuyển ngữ tiếng Hàn bởi dịch giả Đặng Lam Giang.

Ông chia sẻ: “Với tư cách cá nhân, tôi xúc động nhớ lại lần gặp các nhà văn Hàn Quốc tại Hội nghị PEN ở Seoul vừa qua, nơi tình bạn văn chương được gieo hạt.” Ông nhấn mạnh rằng mối quan hệ thơ ca giữa hai nước đã có một nền tảng bền bỉ từ lâu.

Nhà thơ Nguyễn Đình Tâm cũng bày tỏ niềm trân trọng đối với công việc của dịch giả, một góc nhìn đầy ý nghĩa về vai trò của người chuyển ngữ: “Dịch giả có quyền thưởng thức và lựa chọn vẻ đẹp của thơ và bằng công việc của mình đem vẻ đẹp ấy lan tỏa. Tôi trân trọng điều đó.”

Ông còn chia sẻ một kỷ niệm văn chương sâu sắc: “Tôi nhớ nhất câu thơ ‘Vào mùa thu xin hãy để tôi yêu’, của nhà thơ Kim Cheung Un, được khắc trên bia mộ thi sĩ. Tất cả đều như những âm vang chung của cảm xúc con người.” Những chi tiết này đã giúp khán giả thấy được sự đồng điệu về cảm xúc, vượt qua mọi rào cản địa lý và ngôn ngữ.

Cuối cùng, với tư cách là học trò tiếng Hàn của dịch giả Lam Giang, ông đã gửi lời cảm ơn chân thành: “Xin được gửi lời cảm ơn chân thành đến cô giáo – dịch giả Đặng Lam Giang, người đã tận tình dạy tôi tiếng Hàn và mở ra trước tôi một thế giới thi ca Hàn Quốc đầy tinh tế và nhân bản.”

Thành công của một tập thơ song ngữ luôn gắn liền với tâm huyết và nỗ lực phi thường của người dịch. Người chấp bút chuyển ngữ cho 80 bài thơ tâm huyết này là nữ dịch giả trẻ Đặng Lam Giang. Công trình của cô đã thể hiện năng lực, nhiệt huyết và sự nghiêm túc hiếm có, mang đến một bản dịch không chỉ chính xác về mặt ý nghĩa mà còn giàu cảm xúc và giữ trọn “cái hồn” của tác giả.

Các nhà văn tại sự kiện đều ghi nhận sự trau chuốt, tinh tế và một vốn hiểu biết sâu rộng về văn hóa cả hai đất nước của Đặng Lam Giang, khiến mỗi bài thơ như được hồi sinh trong một biểu đạt mới – mà vẫn giữ nguyên linh hồn ban đầu.

Trong phần trình bày của mình, dịch giả Đặng Lam Giang đã chia sẻ về những thử thách và niềm vui trong hành trình chuyển ngữ đầy thi vị. Cô tóm tắt nội dung tập thơ và khẳng định vai trò của nó như một “con đường kết nối cho một tình bạn đẹp.”

“Đây là một tập thơ mà tôi đã dành rất nhiều thời gian và tâm huyết để dịch. Dịch thơ không phải là công việc đơn giản, bởi vì mỗi câu chữ đều mang trong mình không chỉ ý nghĩa, mà còn là cảm xúc, nhịp điệu và cái hồn của tác giả,” Lam Giang bày tỏ.

Cô chia sẻ về nỗ lực của mình: “Trong quá trình dịch, tôi vừa cố gắng truyền tải ý tưởng một cách chính xác và làm sao để độc giả có thể cảm nhận được cái ‘hồn’ đặc biệt của từng bài thơ, giống như khi đọc bản gốc.”

Lam Giang nhấn mạnh vai trò kết nối văn hóa của tuyển tập: “Tập thơ này là một sự giao thoa giữa hai nền văn hóa, và là cầu nối để chúng ta hiểu hơn về tâm hồn của những con người Hàn Quốc, những suy tư và cảm xúc mà họ đã gửi gắm qua từng vần thơ. Tôi hy vọng rằng qua bản dịch này, độc giả sẽ thấy được cái đẹp không chỉ của ngôn ngữ mà còn của những câu chuyện, những khát khao và niềm hy vọng mà các tác giả muốn chia sẻ.”

Bốn mạch thơ, một tiếng lòng chung của nhân loại

Đặng Lam Giang đã khái quát hóa nội dung phong phú của tuyển tập thành bốn mạch chính, giúp công chúng dễ dàng tiếp cận và cảm thụ.

(1) Thơ về Thiên nhiên: Thiên nhiên không chỉ là bối cảnh mà còn là nhân vật, là triết lý, với hình ảnh bốn mùa, gió, mưa, ánh sáng, vẻ đẹp đồng quê, núi rừng và các loài hoa (hoa tầm xuân, tuyết liên hoa, bồ công anh…). Thiên nhiên gợi nỗi nhớ và triết lý sâu xa về thời gian và kiếp người.

(2) Thơ về Tình mẫu tử – Gia đình: Những tác phẩm này chất chứa cảm xúc sâu đậm, giản dị mà gây thương nhớ, nói về mẹ già, tuổi thơ, quê hương, tình ruột thịt, và sự hy sinh thầm lặng.

(3) Thơ Triết lý – Suy ngẫm về cuộc sống: Giọng điệu nhẹ nhàng, nhân văn, chứa đựng tư duy phương Đông giàu chất chiêm nghiệm. Các nhà thơ suy tư về nỗi đau, tuổi già, thời gian, và cách con người vượt qua khổ đau, tìm kiếm lý tưởng sống, ước mơ và hy vọng.

(4) Thơ về Tình yêu và Cảm xúc lãng mạn: Khai thác phổ cảm xúc rộng lớn của tình yêu, từ nỗi nhớ, sự chia ly, tình yêu thầm kín, nồng cháy cho đến cả cảm giác cô đơn sâu sắc.

Giang kết luận, độc giả sẽ nhận ra rằng: dù khác ngôn ngữ, khác xứ sở, khác biệt văn hóa nhưng con người Hàn Quốc và Việt Nam vẫn gặp nhau ở những điều sâu thẳm nhất, đó chính là nỗi nhớ mẹ, tình yêu quê hương, khát vọng sống hiền hòa, và sự mong manh của trái tim.

Chiếc cầu bằng chữ đã được khai thông

Sự kiện ra mắt tập thơ “Tuyển tập thơ song ngữ Hàn – Việt” vào chiều 22.11.2025 tại Hải Phòng đã hoàn thành sứ mệnh của mình: vượt lên khuôn khổ một buổi giao lưu văn học đơn thuần, trở thành một ngày hội của tình hữu nghị và sự đồng điệu của tâm hồn giữa hai dân tộc.

Tuyển tập thơ này, như lời của dịch giả Đặng Lam Giang, chính là “một chiếc cầu được xây bằng chữ, bằng gió xuân, và bằng niềm tin rằng thơ ca luôn tìm được đường đến trái tim người đọc, dù xuất phát từ bất cứ đất nước nào, khoảng cách địa lý nào, phương trời nào.” Sự kiện đã không chỉ mang tinh hoa thi ca Hàn Quốc đến với công chúng Việt Nam mà còn đặt một viên gạch vững chắc cho mối quan hệ văn hóa hai nước thông qua thỏa thuận hợp tác mới. Một nhịp cầu đẹp đã được bắc, và từ đó, thơ ca lại tiếp tục lên đường…

Các đặc điểm nổi bật của tập thơ:

• Song ngữ Hàn – Việt: Giúp độc giả vừa cảm thụ văn học vừa có thể học hỏi thêm về ngôn ngữ.
• Kết nối Văn hóa: Giới thiệu hai nền văn hóa thông qua thơ, khắc họa hình ảnh người Hàn Quốc gần gũi, giàu tình cảm, trọng thiên nhiên và hoài niệm.
• Tư liệu và Nghệ thuật: Tập thơ vừa là một tác phẩm nghệ thuật có giá trị thẩm mỹ cao, vừa là một tư liệu học tập và nghiên cứu quý giá về văn học Hàn Quốc đương đại.
• Hợp tác Chiến lược: Sự kiện đánh dấu việc ký kết hợp tác chính thức giữa Hội Liên hiệp VHNT Hải Phòng và Hội Nhà văn Hangeul – Hàn Quốc.

Trịnh Văn