Trong nhịp vận hành hối hả của cuộc sống ngày nay, có những người chọn nhiếp ảnh làm nhịp cầu nối tâm hồn mình với vẻ đẹp muôn màu của thế giới. Nghệ sĩ Nhiếp ảnh (NSNA) Hoàng Thao là một trong những cái tên như thế. Dù không chuyên nghiệp ngay từ đầu – anh là một kỹ sư nông – lâm nghiệp (sinh năm 1962, tại Hà Hiệu, Bắc Kạn) – nhưng chính sự hấp dẫn mãnh liệt của cái Đẹp hiện hữu đã thôi thúc người đàn ông đất Bắc này cầm máy, để rồi trở thành hội viên Hội Văn học Nghệ thuật Dân tộc Thiểu số Việt Nam (chuyên ngành nhiếp ảnh).
Với NSNA Hoàng Thao, nhiếp ảnh không phải là một sự nghiệp mà là một “cuộc dạo chơi” đầy đam mê, ngẫu hứng với nhạc tính mạnh mẽ, một hành trình miệt mài kiếm tìm và trân quý khoảnh khắc. Theo dõi những hoạt động và tác phẩm của anh, người ta dễ dàng nhận thấy dấu chân của nghệ sĩ đã in hằn khắp mọi nẻo đường trên mảnh đất hình chữ S. Anh không ngần ngại vượt qua những biên viễn xa xôi, từ Hà Giang, Cao Bằng, Quảng Ninh… đến vùng quê hương Bắc Kạn, Thái Nguyên, để hòa mình vào cuộc sống đầy sắc màu của đồng bào các dân tộc miền núi phía Bắc.


Hành trình khám phá của Hoàng Thao không dừng lại ở núi rừng. Thoáng chốc, ống kính của anh đã bắt trọn sự bao la của những cánh đồng muối trắng bát ngát miền Trung, rồi lại xuôi về Tây Nguyên cùng già làng nâng chén rượu cần, hay vượt sóng ra tận Trường Sa, không chỉ để chụp ảnh mà còn để gói bánh chưng, sẻ chia hơi ấm cùng lính đảo. Sự lăn xả, không ngại khó khăn này đã tạo nên một kho tàng ảnh đồ sộ, phong phú về đề tài và giàu cảm xúc về con người Việt Nam.
Cái hồn trong ảnh của Hoàng Thao chính là sự đam mê hồn nhiên và lòng trân quý vô hạn đối với con người và cuộc sống. Anh sẵn lòng đứng hàng giờ đồng hồ trên cao nguyên đá Hà Giang đầy nắng gió chỉ để “chộp” lấy khoảnh khắc đáng yêu của một em bé ngủ vùi trên lưng chị khi mẹ đang làm nương. Có khi lại lẽo đẽo theo sau một cụ ông, cụ bà người dân tộc thiểu số nơi vùng sâu, vùng xa, kiên nhẫn “bắt” lấy “thần thái” độc đáo, chất phác của nhân vật. Đó là những bức ảnh kể chuyện, không chỉ dừng lại ở kỹ thuật mà còn chạm đến chiều sâu của cảm xúc, sự đồng điệu giữa nghệ sĩ và đối tượng.
Tuy nhiên, điều làm nên nét đặc biệt và ấm áp trong hành trình nghệ thuật của Hoàng Thao không chỉ là việc bấm máy. Sau mỗi chuyến đi, nghệ sĩ lại vội vã trở về làm ảnh và không quên quay trở lại những vùng miền núi xa xôi đó. Anh tìm kiếm chính xác những “nhân vật” trong ảnh để trao tặng họ những bức hình. Đó là những giây phút giao lưu xúc động, hạnh phúc, khi NSNA Hoàng Thao không chỉ cho đi một tác phẩm mà còn trao tặng một kỷ niệm, một sự ghi nhận về cuộc đời họ. Hành động nhân văn này chính là sợi dây vô hình thắt chặt tình cảm giữa nghệ sĩ và bà con nhân dân, khiến mỗi bức ảnh trở nên vô giá.
Với tinh thần sẵn sàng “tác nghiệp” mọi lúc mọi nơi, chiếc máy ảnh gần như là vật bất ly thân của Hoàng Thao. Anh chụp bằng cả trái tim, không câu nệ vào chuyện “bản quyền”. Chụp được cái gì tạm ổn, anh đều sẵn lòng chia sẻ cùng mọi người, bởi mục đích cuối cùng là lan tỏa vẻ đẹp.


Qua ống kính của NSNA Hoàng Thao, cuộc sống của đồng bào các dân tộc miền núi khắp mọi miền đất nước luôn hiện lên thật phong phú, sinh động, tươi đẹp và giàu sắc màu. Đặc biệt, những gương mặt luôn nở nụ cười tỏa nắng, thân thiện chính là “thương hiệu” làm nên sức hấp dẫn khó cưỡng trong ảnh của anh. Đó là nụ cười hồn hậu, chất phác của người dân được ghi lại bởi một tâm hồn đồng điệu, một trái tim yêu thương.
Khát vọng lớn nhất của NSNA Hoàng Thao là có sức khỏe để tiếp tục trải nghiệm, khám phá và ghi lại vẻ đẹp của thế giới đầy bí ẩn này. Và chắc chắn, trên hành trình đó, anh sẽ còn mang đến cho công chúng nhiều hơn nữa những “khoảnh khắc vàng” của cuộc sống, của con người Việt Nam, bằng tất cả tình yêu và sự hồn hậu của một “kỹ sư” ánh sáng.
Và tôi nhớ mãi tiếng cười vang, vô tư thoải mái của anh, kéo theo nhiều tiếng cười khác của bạn hữu, trong những chuyến đi sáng tác hay trong các sự kiện tụ hội nhiều văn nghệ sĩ, một tiếng cười sảng khoái, thể hiện tính cách phóng khoáng, sẵn sàng dâng tặng giá trị mình có, những tác phẩm đẹp chưng cất từ cuộc sống, với cộng đồng xung quanh…


KBH