Chiều buông chậm trên con dốc phủ rêu, ánh nắng cuối ngày rơi chênh chếch qua những tán cây héo úa, nhuộm vàng mái tóc buông xõa của Nga. Trên tay cô, tờ giấy báo điểm đại học nhàu nhĩ, lấm tấm mồ hôi và nước mắt. Đôi mắt cô đờ đẫn, hững hờ như thể mọi kết nối với thế giới đã rời bỏ mình. Từng bước chân lặng lẽ trên nền đất khô khốc, vang lên như tiếng vọng rỗng tuếch trong tâm hồn.
Nga trượt đại học.
Cú trượt ấy như một nhát dao cắm sâu vào trái tim đang rướm máu của cô gái trẻ, mang theo giấc mơ học hành, giấc mơ đổi đời, giấc mơ về một tương lai không còn quẩn quanh trong túp lều tạm bợ nơi xóm nghèo. Nga là con út, là đứa con duy nhất được đi học trong gia đình đông anh em. Mỗi trang vở của cô là một gánh nặng mà cha mẹ gồng gánh bằng mồ hôi, là sự hy sinh âm thầm của anh chị mình từ bỏ trường lớp để đi làm thuê, làm mướn. Nga hiểu điều đó, nên học ngày học đêm, mang trên vai không chỉ giấc mơ của mình, mà cả hy vọng của gia đình. Nhưng giờ đây, giấc mơ ấy tan như khói mỏng trong chiều gió. Cô cảm thấy mình như con chim gãy cánh, rơi tự do vào vực thẳm không đáy của tuyệt vọng.
Cơn mưa dai dẳng cuối mùa đã tạnh. Vòm trời mở ra một khoảng trong xanh dịu nhẹ. Như thể sau giông bão, thiên nhiên cũng muốn trao cho ai đó một tia hy vọng mỏng manh. Nga ngồi lặng lẽ bên bậu cửa, lắng nghe tiếng gió khe khẽ lùa qua kẽ lá, như tiếng thì thầm của cuộc sống. Cô hiểu ra, cuộc đời này không dành sẵn điều gì cho ai. Muốn có được thứ mình khao khát, phải trả giá bằng nỗ lực, bằng cả những lần gục ngã.
Sau biến cố không thể gọi tên, Nga lặng lẽ rời quê, bước chân lên thành phố với một chiếc ba lô cũ và vài lời giới thiệu mơ hồ từ người quen. Không bằng cấp, không kinh nghiệm, cô tìm được công việc phụ bán quần áo trong một cửa hàng nhỏ nằm khuất trong một con hẻm chật chội. Cuộc sống nơi phố thị hoa lệ không giống những gì cô từng hình dung. Ồn ào, chóng mặt, và đôi khi lạnh lẽo đến lặng người.
Cô sống lặng lẽ như một cái bóng, ngày qua ngày làm việc không ngơi tay, nhận được chút đồng lương ít ỏi cùng vài đồng lẻ thương tình mà bà chủ dúi vào tay lúc cuối ngày. Người đàn bà ấy có vẻ tử tế. Một sự tử tế vừa đủ để khiến người khác không phòng bị. Nhưng Nga hiểu, ở nơi này, không phải tất cả những gì dịu dàng cũng đều là an toàn. Cô luôn dè chừng ánh mắt của ông chủ. Một người đàn ông to lớn với nụ cười lúc nào cũng treo nơi khóe miệng. Nhưng trong cái nhìn của ông ta có điều gì đó khiến cô lạnh gáy, như một con dao không lộ lưỡi, sắc mà âm thầm. Nga tránh ánh mắt đó như bản năng của con chim non cảm nhận được tiếng vỗ cánh của chim săn mồi.
Cho đến một đêm… khi thành phố mỏi mệt chìm vào giấc ngủ, căn phòng im ắng bỗng như nghẹt thở. Trong bóng tối đặc quánh mùi nhang muỗi và ẩm ướt, có một điều gì đó lặng lẽ trườn đến, nặng nề và nóng rẫy. Nga bừng tỉnh, trái tim đập loạn trong lồng ngực. Không cần nhìn rõ, cô vẫn cảm nhận được sự nguy hiểm đang bao phủ lấy mình. Thứ cảm giác khiến người ta muốn hét lên, nhưng lại bị đông cứng trong im lặng.
Bên ngoài, trời bắt đầu chuyển mưa. Tia chớp xé ngang bầu trời, soi rọi những bóng hình méo mó. Trong chiếc lồng gỗ lim đặt cạnh cửa sổ, con chim nhỏ hoảng loạn đập cánh, tiếng đập yếu ớt vang lên như lời kêu cứu không ai nghe thấy. Nga cũng đang vùng vẫy, trong nỗi sợ không lối thoát.
Nga chạy. Dưới cơn mưa xối xả như trút hờn giận của trời đất, với cơ thể rách nát và tâm hồn vụn vỡ. Mưa quất vào mặt đau rát, nhưng không bằng vết thương vừa bị khắc lên đời con gái. Trong cơn điên loạn, Nga lao ra đường, như thể chỉ cái chết mới giải thoát được nỗi nhục nhã đang cào xé trái tim cô. Một chiếc xe phanh gấp. Bóng tối bao phủ lấy cô, cuốn đi tất cả.
Khi tỉnh dậy, mọi thứ mờ nhòe như sương sớm. Căn phòng trắng lạnh, mùi thuốc sát trùng lẩn khuất trong không khí. Nga hé mắt nhìn thấy người đàn ông lạ đang ngồi bên, tay cầm bát cháo, ánh mắt không giấu được vẻ lo lắng. Anh nói nhẹ nhàng, bảo cô ăn chút gì rồi uống thuốc.
Kiên. Người đàn ông ấy, đã đưa cô từ bên bờ vực trở về. Anh chăm sóc cô như một người thân. Qua những ngày sống cùng anh, Nga thấy lòng mình dịu lại, thấy tim mình ấm áp trở lại sau những tổn thương. Cô tưởng rằng, sóng gió đã qua, rằng cuộc đời mình từ đây sẽ bước sang một trang mới. Nơi có ánh nắng, có tình yêu, có hy vọng.
Nhưng…
Vào một chiều cuối đông, Nga tình cờ nghe được cuộc nói chuyện của Kiên và một người đàn ông khác. Giọng anh ta lạnh lẽo, những từ ngữ như mũi dao đâm thẳng vào trái tim cô.
“Định bỏ nó giữa đường rồi, ai ngờ đúng lúc thiếu hàng. Con bé đó yếu đuối, dễ điều khiển, để chuẩn bị lô sau…”
Tai Nga ù đi. Những lời hứa yêu thương, những ánh mắt dịu dàng, những buổi chiều lặng lẽ bên sông. Tất cả chỉ là cái bẫy. Cô ngồi bệt xuống đất, trái tim như bị ai bóp nghẹt. Bàn tay cô vô thức đặt lên bụng. Nơi có một sinh linh nhỏ đang lớn dần trong sự dối trá, phản bội và tàn nhẫn.
Đêm. Trên bờ sông Hồng, gió thổi hun hút, mang theo mùi bùn, mùi cây cỏ ẩm ướt và mùi cô đơn. Nga đứng lặng lẽ, mắt dõi theo dòng nước đục ngầu đang trôi về đâu đó rất xa. Cô bước dần về phía nước, từng bước nhẹ như hơi thở cuối cùng. Làn nước lạnh buốt dâng lên, ôm lấy đôi chân, rồi đến đầu gối. Gió hú qua cánh lau, tiếng dế rền rĩ như lời tiễn biệt.
“Ở phía trước… có gì chờ mình không?”. Nga thầm nghĩ. Nhưng cô tin, ít nhất nơi đó sẽ không còn nỗi đau.
Trời tối sầm như nuốt chửng lấy mọi lối thoát. Dòng sông vẫn chảy lạnh lẽo, không ánh sao, không ánh đèn, chỉ có từng đợt sóng dập dềnh như tiếng thở hắt ra của số phận. Nga đã gieo mình xuống đó. Nhẹ tênh như một chiếc lá, mang theo tất cả những gì còn sót lại. Giấc mộng tan vỡ, niềm tin cạn kiệt và một trái tim rách nát.
Nhưng sông không nỡ nhận lấy một sinh linh đã chịu quá nhiều đau đớn. Khi thân thể ấy trôi dạt gần bờ, trong thứ ánh sáng yếu ớt của chiếc đèn dầu le lói, một người đàn bà đã nhìn thấy. Bà không kêu lên. Chỉ vội vã lội xuống nước, ôm lấy tấm thân ướt lạnh, đặt lên bờ cỏ mềm như nâng một cánh chim gãy cánh.
Nga không còn biết gì, chỉ thấy thoáng qua mùi khói bếp, mùi thuốc bắc, và đôi tay chai sần ấm áp vào lồng ngực cô. Nơi trái tim vẫn thoi thóp những nhịp cuối cùng. Người đàn bà ấy, không phải bác sĩ, cũng chẳng phải người thân. Bà chỉ là một người lặng lẽ sống bên sông, quen dậy sớm, quen chờ trăng, và quen cả những điều không ai để ý. Một con chim gãy cánh, một thân cây nghiêng, hay một cô gái muốn buông bỏ đời mình trong đêm mưa gió.
Bà mang Nga về, sưởi ấm thân thể lạnh cóng bằng thứ hơi thở dịu dàng của lòng trắc ẩn. Bằng những việc nhỏ nhặt nhất. Bát cháo gạo nếp, tấm chăn dày vá chằng vá đụp, bàn tay đặt lên trán lúc nửa đêm. Người đàn bà ấy đã vẽ lại hình hài sự sống cho một cô gái tưởng chừng đã tan biến khỏi thế gian này.
Nga tỉnh dậy sau cơn mê dài, trong căn nhà cũ kỹ nằm nép mình giữa bờ lau trắng. Không ai hỏi han, không ai trách móc, cũng không ai buộc cô phải kể lại câu chuyện đời mình. Chỉ có tiếng gió lùa qua vách nứa, tiếng lửa than tí tách dưới bếp và ánh mắt bình thản của người đàn bà vẫn âm thầm ngồi may áo bên ánh đèn dầu. Tất cả như một cái ôm thầm lặng, như thể cuộc đời vẫn còn chỗ cho cô. Dù nhỏ, nhưng đủ ấm.
Những ngày sau đó, khi cơ thể đã thôi đau đớn và lòng dạ đã thôi gào thét, Nga bắt đầu lắng nghe thế giới xung quanh. Lắng nghe tiếng trẻ con nô đùa ngoài bãi sông, tiếng gà gáy ban sớm, tiếng lá tre rì rào trong gió. Mọi thứ vẫn thế, chưa từng ngừng lại dù cô đã từng muốn biến mất. Và chính điều đó khiến cô hiểu ra. Không có nỗi đau nào là kết thúc, chỉ là một điểm dừng giữa hành trình dài hơn.
Nga ngồi trên bậc cửa, bàn tay vô thức đặt lên bụng. Nơi một nhịp sống đang lớn dần trong âm thầm. Giữa bao gãy đổ, đứa trẻ ấy là điều duy nhất chưa từng phản bội cô. Nó là phần còn lại của một tình yêu đã chết, nhưng cũng là phần khởi đầu của một cuộc đời mới. Có thể, cô sẽ phải nuôi con một mình. Có thể, những tháng ngày tới sẽ còn khốn khó hơn cả trước kia. Nhưng giờ đây, cô biết mình không còn đơn độc.
Trên cao, mảnh trăng khuyết vắt ngang bầu trời, mỏng manh như sắp tan vào sương. Nga ngẩng lên nhìn nó. Ánh trăng không tròn, không sáng rỡ, nhưng vẫn hiện hữu, vẫn treo đó giữa trời, như một nhịp thở lặng lẽ. Một mảnh trăng từng vỡ, nhưng không hoàn toàn biến mất. Cô cũng vậy. Dù không còn nguyên vẹn, nhưng vẫn sẽ sống. Cho chính mình, cho đứa bé chưa chào đời, và cho cả người đàn bà nhân hậu đã cứu cô từ lòng sông đêm ấy.
Dưới ánh trăng, Nga đứng dậy. Bóng cô đổ dài trên nền đất, hòa vào vệt sáng mờ ảo như vừa bước ra từ chính đêm tối của đời mình. Gió khẽ thổi. Trăng khuyết vẫn sáng. Và sự sống, từ những tan vỡ, lại bắt đầu.
Hồng Loan